10 MADDELÄ°K HAYAT ANAYASASI
Prof. Dr. Osman MüftüoÄŸlu; Mevlânâ, Yunus Emre ve Buda’dan aldığı kısa notlarla 100 maddelik bir Hayat Anayasasını hazırladı:
Ä°LK 10 MADDE
YAVAÅž YE HIZLI YÜRÜ
1- Az ve öz ye. Yükte hafif, pahada ağır ÅŸeyler tüket.
2- Yaşın ilerledikçe lokmalarını azalt, adımlarını çoÄŸalt.
3- YavaÅŸ ye, hızlı yürü.
4- Zeytinyağı ve tereyağına öncelik ver.
5- YoÄŸurt, yumurta ve balıktan vazgeçme.
6- Kahveyi deÄŸil çayı sev, ikisini de kararında tüket.
7- Bakliyat, sebze ve meyveyi ihmal etme.
8- Yeşillikleri ve baharatı ciddiye al.
9- Maydanoz, kekik, nane, fesleÄŸen, tere, roka ve benzerlerini sofrandan eksik etme.
10- Tarçın, zerdeçal, rezene ve kırmızı biberi masanda tut.
Ä°KÄ°NCÄ° 10 MADDE
YEMEKTE SU Ä°ÇME
1- Şekerden, undan, tuzdan ve kızarmış yağdan uzak dur.
2- Güvenli ve mineral zengini su iç.
3- Yemekte su içme.
4- Suyu oturarak ve ılık iç.
5- Suyuna portakal veya limon dilimleri, rendelenmiÅŸ turunçgil kabuÄŸu ekle.
6- Kahvaltıyı atlama.
7- Akşamları az ve erken saatte ye.
8- Ä°ki öÄŸünle beslenmeyi dene.
9- Sofradan biraz aç kalk.
10- Damak çatlatayım derken damarlarını çatlatma.
ÜÇÜNCÜ 10 MADDE
BEL ÇEVRENÄ° Ä°YÄ° GÖZLEMLE
1- Geleneksel gıdalar ve mutfaktan pek ayrılma.
2- Ev yemeklerini tercih et.
3- Sofranı kalabalık tut, masanı (ailen ve dostlarınla) büyüt.
4- 40’lı yaÅŸlardan sonra et deÄŸil ot (bitkisel) ağırlıklı beslen, aslan deÄŸil kuzu ol.
5- 40’lı yaÅŸlardan sonra her 10 yılda bir tabağını yüzde 5 küçült.
6- Duygusal açlığını besinlerle giderme.
7- Kilonu ve bel çevreni iyi izle.
8- DoÄŸal, tam ve yerel besinleri tercih et.
9- Sabah egzersizlerini ihmal etme.
10- Her gün mutlaka yürü.
DÖRDÜNCÜ 10 MADDE
AYAKTA KAL HAYATTA KAL
1- Her gün paslanmamak için 5 bin, kilo almamak için 7 bin 500, saÄŸlıklı yaÅŸlanmak için 10 bin adım atmaya çalış.
2- 30 dakikadan fazla oturma.
3- “Ayakta kal, hayatta kal” mottosunu asla unutma.
4- Mümkünse her gün 15-20 dakika güneÅŸlen.
5- Uykundan taviz verme.
6- Erken yat, erken kalk.
7- Duasız, dileksiz ve ÅŸükürsüz yataÄŸa girme.
8- Güne neÅŸeli baÅŸlamaya gayret et.
9- Stresten uzak dur.
10- Ä°ÅŸe evini, eve iÅŸini götürme.
BEŞİNCİ 10 MADDE
EŞİNÄ°, İŞİNÄ°, AÄ°LENÄ° ÇOK SEV
1- Hazdan kopma, keyfi bırakma ama ikisine de tutku derecesinde bağlanma.
2- Kendinle ve hayatla dalga geçmeyi bil.
3- Yüzünden gülümsemeyi, aÄŸzından kahkahayı eksik etme.
4- Gamlı, kederli olma, “NeÅŸeli ol ki genç kalasın” mottosunu her sabah tekrarla.
5- Kendini, iÅŸini, eÅŸini ve aileni çok sev.
6- Aileni, iliÅŸkilerini saÄŸlam ve büyük tut.
7- Eşine, işine, doğaya aşk ile sarıl.
8- Eğlenceli biri ol, eğlenmeyi asla bırakma.
9- Arkadaşsız, dostsuz, komşusuz kalma.
10- Evlen, mümkünse çocuk sahibi ol.
ALTINCI 10
Ä°LAÇLARDAN UZAK DUR!
1- Tedbiri elden bırakma, emniyet kemeri tak, kask kullan.
2- Sağlık kontrollerini ihmal etme.
3- Gereksiz ilaç kullanma.
4- Manevi şifaya zaman ayır.
5- Sıkıntılarını paylaşabileceğin insanlarla dost, arkadaş ol.
6- DoÄŸaya dokun; rüzgârı yüzünde, güneÅŸi teninde hisset.
7- Yaşlanmaktan korkma, yaşlılıkla kavga etme.
8- Mutlak sonu kabullen.
9- Genetik mirasını öÄŸren, ona göre tedbir al.
10- Sadece sevince deÄŸil kedere de ortak ol.
YEDÄ°NCÄ° 10 MADDE
Ä°NCÄ°NME Ä°NCÄ°TME
1- Müzikten kopma.
2- Ruh ve bedenini birbirinden ayırma; beden un, ruh su; oluşan hamur ise sensin.
3- Kendine yetmeye çalış.
4- Ä°nsaflı, hoÅŸgörülü, gani ruhlu biri ol.
5- Ä°ncinme, incitme.
6- İhtiraslı olma.
7 Az konuÅŸ, çok dinle; anlatan deÄŸil, dinleyen ol.
8- ‘Hayır’ı ‘Evet’le eÅŸitlemeye çalış.
9- Unutmayı ve barışmayı bil.
10- DertleÅŸmekten çekinme ama mızmızlanma.
SEKÄ°ZÄ°NCÄ° 10 MADDE
DURMA, DÜÅžME ÜÅžÜTME
1- Öfke, kin ve küskünlük yükünü taşıma.
2- “Az çoktur”u benimse ve her bakımdan hafifle.
3- Evrendeki her şey ve herkese saygılı ol, değerini bil.
4- GeleceÄŸi görmek için geçmiÅŸe bak.
5- Yaşın elliyi geçmiÅŸse “Durma”, “DüÅŸme”, “ÜÅŸütme” üçlüsünü unutma.
6- Huzurun en etkili ilaç olduÄŸunu aklından çıkarma.
7- Ruhuna fazla ışık tutma ama onunla sohbeti de unutma.
8- EÅŸyaya baÄŸlanma, eksilmekten korkma.
9- Yaşlanmayı kabuğu soyup ruha inmek olarak kabul et.
10- Aşırılıktan uzak düzgün bir yaÅŸamın olsun.
DOKUZUNCU 10 MADDE
ELEÅžTÄ°RÄ°DE KISKANÇ ÖVGÜDE CÖMERT OL
1- Tartışma, tartışsan bile uzatma ve abartma.
2- Bugünü, bu anı, ÅŸimdiyi yaÅŸa.
3- Düne piÅŸmanlıkla, yarına kaygıyla yaklaÅŸma.
4- GeçmiÅŸi geçmiÅŸte bırak, geleceÄŸe umutla bak.
5- EleÅŸtiride kıskanç, övgüde cömert ol.
6- Tevazuyu bırakma ama övgüyü kabullen.
7- HoÅŸ sohbet biri ol.
8- Sıradan ve sade kal.
9- Kıskanma!
10- Manevi zenginliÄŸini çoÄŸalt.
ONUNCU 10 MADDE
‘BU DA GEÇER’ DEMESÄ°NÄ° BÄ°L
1- GerektiÄŸinde iÅŸi oluruna bırak. “Bu da geçer” de.
2- Evinden, köyünden, kentinden ve ülkenden kopma.
3- Mahcup, çekingen ve kararsız olma.
4- Oku, yaz, gez, dolaÅŸ, izle, yeni ÅŸeyler öÄŸrenmeyi asla bırakma.
5- Sadelik ve sıradanlığa yönel.
6- Az sadakat bekle, çok sadakat göster.
7- Bedenini iyi dinle, verdiÄŸi sinyalleri ciddiye al.
8- Toksik olan her ÅŸeyden uzak dur.
9- Modern tıbba inan ama geleneksel tıbbı pas geçme.
10- Zamanın ve sabrın en iyi ilaç olduÄŸunu unutma.
(Alıntı)