Kurban

(Dinle ilgili karmaşık konularda daima akli Ä°slamı öne çıkararak bizleri aydınlatan sevgili OÄŸuzhan Özçubukçu'nun Kurban'la ilgili sosyal medya paylaşımını onun izniyle buraya aldım. Daima Kuran'ın da yol gösterdiÄŸi ÅŸekliyle aklı öne çıkararak açıklayan sevgiili OÄŸuzhan hocaya teÅŸekkür ediyorum. M.Koç)

KURBAN

OÄŸuzhan ÖZÇUBUKÇU

Kurbanla ilgili yerli yersiz “Z” kuÅŸağının tabiriyle “duyar kasmalar” fazla sıkıcı olmaya baÅŸladı. Elbette, ibadet insanların kiÅŸisel tercihidir ve her türlü tasarruf hakkına da sahiptir. Siyasi eÄŸilimlere baÄŸlı olarak “kurban” üzerinden de ciddi bir kutuplaÅŸma var.

Öncelikle her medeniyet, kültür ve uygarlıkta “kurban” yaygın bir dini fenomendir. Birçok biçimi de bulunmaktadır. Kanlı, kansız, bitki, kefaret ve sakramental (giz)…

Mayalardan tutun da Mısır’a kadar hatta Ä°slam öncesi geleneksel Türk dininde de “kanlı kurban”, en yaygın ibadet biçimlerinden biridir. Temelinde “al gülüm ver gülüm” prensibi yatar. “Tanrım sana ÅŸunu veriyorum karşılığında bana ÅŸu dileÄŸimi ver.” Ya da “Kan akıtıyorum kaderime baÄŸlı olası fena ÅŸeyleri benden uzak tut.”

Dilimizde “günah keçisi” ÅŸeklinde geçen deyim de Ä°srailoÄŸullarının, iÅŸlenen bir suç üzerine kabilelerindeki tüm suçu bir keçiye yükleyerek uyguladığı baÅŸka bir kurban geleneÄŸidir. Anadolu’da yaygın olan “adak” kurbanı da aynı ÅŸekilde al gülüm ver gülüm prensibine dayanır. Kan eski pagan ve Ä°srailoÄŸlu geleneklerinde “ruhun” cisimleÅŸmiÅŸ halidir ve kutsaldır. Bu nedenle “kurbanın” amacına ulaÅŸması için kanı akıtılmalıdır.

Ä°slamın emrettiÄŸi “kurban” yukarıda geçen hiçbir öÄŸe ile eÅŸleÅŸmez. Hac/37’de açıkça bu gelenekleri eleÅŸtirerek; “kestiÄŸiniz kurbanın ne eti ne de kanı bana ulaşır” der. Ancak onları hidayet sahibi olabilmek için “ihtiyaç sahiplerine” ulaÅŸtırılması gerekliliÄŸini de açıkça vurgular. Dolayısıyla Ä°slam, kanla arınma veya kurban üzerinden dileklerin gerçekleÅŸeceÄŸi ibadet biçimini inananlarından talep etmez. Hatta haram aylarda ekolojik dengenin bozulmaması için avlanma yasağı koyan Kuran (maide/95), bunun yerine getirilmemesi durumunda, yine ihtiyaç sahiplerine dağıtılmak üzere kurbanı kiÅŸinin madden yerine getirebilecek durumu yoksa “oruç” tutmasını emreder. Bu nedenle sadece kurban üzerinden de bir yaptırım ortaya koymaz.

Sonuç olarak, hayvansal proteinler insan yaÅŸamı için oldukça zaruridir. Ä°nsan dünyada var olduÄŸundan bu yana gelir adaletsizliÄŸi süregelmiÅŸtir. Ä°slam, kurbanın birey açısından Allah’a yaklaÅŸma arzusuyla birlikte “sosyal adaleti” saÄŸlama aracına da dönüÅŸtürmüÅŸtür. DiÄŸer kült ve tapınımlardaki gibi “insanın bireysel maddi arzularına ulaÅŸma” talebini kurban üzerinden gerçekleÅŸtirmesini de eleÅŸtirmiÅŸtir.

Bu vesileyle Kurban Bayramınızı da kutluyorum.

OÄŸuzhan ÖZÇUBUKÇU

https://www.facebook.com/oozcubukcu/posts/10159598291146385